Pori'r casgliad
Trefnwyd yn ôl carfan
Queenie Parry
Man geni: Glyn Ebwy ?
Gwasanaeth: Nyrs, Gweithwraig mewn ffatri gwneud arfau rhyfel a chwaraewraig rygbi, VAD, March 1915 – May 1918 Mawrth
Nodiadau: Roedd Queenie yn Aelod o VAD Glyn Ebwy yn wreiddiol, ond cafodd ei throsglwyddo i Ysbyty Maindiff Court, Y Fenni. Gweithia yno fel nyrs nos am £20 y flwyddyn. Cafodd ei symud i weithio i ffatri arfau Rotherwas , swydd Henffordd. Cynigiodd ddychwelyd i Maindiff Court petai angen.rn
Cyfeirnod: WaW0424
Cerdyn cofnod yr Groes Goch [cefn]
Cefn cerdyn Queenie Parry yn nodi manylion ei symud i’r ffatri arfau.
R Ellis
Man geni: Aberystwyth ?
Gwasanaeth: Masseuse, VAD, 1919 -
Nodiadau: Roedd Miss R Ellis yn gweithio fel masseuse yn Ysbyty’r Groes Goch, Aberystwyth. Caeodd honno yn 1919. Gwnaed trefniadau dros dro iddi barhau i weithio gyda chyn-filwyr anabl yn yr Ysbyty.
Cyfeirnod: WaW0420
Adroddiad papur newydd
Adroddiad am y trefniadau gwaith a wnaed ar gyfer Miss Ellis. Cambrian News 25 Ebrill 1919.
Elizabeth Phillips Hughes
Man geni: Caerfyddin
Gwasanaeth: Athrawes, teithiwraig, penswyddog, VAD, 1814 - 1919
Marwolaeth: 1925/12/19, Achos anhysbys
Nodiadau: Roedd Elizabeth Phillips Hughes yn 63 pan dorrodd y Rhyfel allan. Roedd hi wedi cael gyrfa nodedig. Roedd hi’n un o fyfyrwyr cynnar Coleg Newham, Caergrawnt, a sefydlodd hi y coleg hyfforddi athrawon cyntaf yng Nghaergrawnt yn 1885 yn ddiweddarach. Teithiodd ar draws UDA i astudio diwygio carcharau, ac yna i Siapan fel darlithydd ar ymweliad yn Saesneg ym Mhrifysgol Tokyo (1901-02). Roedd hi’n hoff o ddringo mynyddoedd a dringodd y Matterhorn pan oedd yn 48 oed. Wedi dychwelyd i Gymru hi oedd y fenyw gyntaf ar y pwyllgor i ysgrifennu siarter cyntaf Prifysgol Cymru. Roedd yn Aelod ac yn drefnydd gyda’r Groes Goch Brydeinig cyn y Rhyfel a daeth yn Bennaeth Ysbyty y Groes Goch Dock View yn y Barri. Yn 1917 Elizabeth Hughes oedd y fenyw gyntaf i dderbyn yr MBE newydd yng Nghymru. Mae Neuadd Hughes, Caergrawnt, yn coffáu ei henw.
Cyfeirnod: WaW0439
Cerdyn cofnod yr Groes Goch [cefn]
Cofnod y Groes Goch ar gyfer Elizabeth Phillips Hughes gyda manylion wedi eu teipio am ei gwasanaeth gyda’r Groes Goch.
Adroddiad papur newydd
Rhan gyntaf adroddiad hir yn cofnodi gwobrwyo Elizabeth Phillips Hughes a’r MBE ac adroddiad hir am ei llwyddiannau. Barry Dock News 31 Awst 1917 [1]
Adroddiad papur newydd
Rhan adroddiad hir yn cofnodi i Elizabeth Phillips Hughes dderbyn yr MBE, gydag adroddiad hir am ei llwyddiannau. Barry Dock News 31 Awst 1917 [2]
Adroddiad papur newydd
Rhan adroddiad hir yn cofnodi i Elizabeth Phillips Hughes dderbyn yr MBE, gydag adroddiad hir am ei llwyddiannau. Barry Dock News 31 Awst 1917 [3]
Adroddiad papur newydd
Rhan adroddiad hir yn cofnodi i Elizabeth Phillips Hughes dderbyn yr MBE, gydag adroddiad hir am ei llwyddiannau. Barry Dock News 31 Awst 1917 [4]
Adroddiad papur newydd
Rhan terfynol adroddiad hir yn cofnodi i Elizabeth Phillips Hughes dderbyn yr MBE, gydag adroddiad hir am ei llwyddiannau. Barry Dock News 31 Awst 1917 [5]
Hilda Morgan
Man geni: Casnewydd
Gwasanaeth: Nyrs, VAD
Nodiadau: Roedd Hilda yn nyrs wedi ei hyfforddi a gwasanaethodd yn Ysbyty Atodol Baldwin, Griffithstown. Gwelir ei henw ar Restr Anrhydeddau Ebenezer, Capel y Bedyddwyr, Griffithstown. rn
Cyfeirnod: WaW0428
Restr Anrhydedd
Enw Hilda Morgan, Rhestr Anrhydeddau Capel Ebenezer, Griffithstown. Diolch i Gethin Matthews.
Alice A White
Man geni: Pontardulais
Gwasanaeth: Athrawes, Penswyddog , VAD, 1916/09/01 – 1919/05/10
Nodiadau: Roedd Alice White yn brifathrawes Ysgol y Babanod Wood Green, Caerdydd. Roedd hi’n Benswyddog Ysbyty Atodol Samuel House Caerdydd hefyd a derbyniodd y Groes Goch Frenhinol am ei gwasanaeth ym mis Awst 1919.
Cyfeirnod: WaW0469
Adroddiad papur newydd
Adroddiad am wobrwyo Alice White â’r Groes Goch Frenhinol Cambria Daily Leader 7 Ebrill 1919
Ysgol y Babanod Wood Street
Llun o ddisgyblion Ysgol y Babanod Wood Street, 1925. Roedd Wood Street, a elwid yn Dref Dirwest hefyd, yn ardal boblog iawn ger Gorsaf Caerdydd.
Caroline Emily Booker (née Lindsay)
Man geni: Glanafon, Sir Forgannwg
Gwasanaeth: Is-lywydd , VAD, 1909-1919
Nodiadau: Daeth Mrs Booker yn weddw yn 1887. Hi oedd sylfaenydd mintai leol Morgannwg o’r VAD (22) yn 1909. Ymddengys iddi symbylu defnyddio Tuscar House, Southerndown, yn Ysbyty’r Groes Goch ym mis Mai 1915, a bu’r rhan fwyaf o’i 7 merch yn chwarae rhan o bwys neu un fechan yn rhedeg yr Ysbyty. [qv Etta,Ellen, Mabel, Ethel and Dulcie Booker]. Darparodd Mrs Booker gar a phetrol i gludo cleifion i ac o orsaf Penybont 5 milltir i ffwrdd.
Cyfeirnod: WaW0470
Cofnod am Caroline Booker
Cofnod am Mrs Booker yn The County Families of the United Kingdom, Edward Walford (yr argraffiad hwn, tua 1920)
Cerdyn Cofnod y Groes Goch (cefn)
Cerdyn y Groes Goch ar gyfer Caroline Booker yn dangos ei gweithgaredd ar ran VAD.
Tuscar House
Ysbyty’r Groes Goch Tuscar House Southerndown. Defnyddiwyd y tŷ’n ysbyty yn ystod yr Ail Ryfel Byd hefyd.
Dulcie Booker
Man geni: Southerndown ?
Gwasanaeth: Nyrs, Chwaer-mewn-gofal, Trysorydd, Ysgrifennydd Ariannol, VAD, 1914/10/01 – 1919/04/30
Nodiadau: Rheolai Dulcie Booker y cyllid ar gyfer sefydlu Ysbyty Tuscar House yn ogystal â chostau beunyddiol ei redeg. O 1917 ymlaen hi oedd y Chwaer-yng-ngofal yn yr Ysbyty. Cymerodd ran flaenllaw, gyda’i chwaer Mabel [qv] yn trefnu adloniant i’r cleifion, gan gynnwys Band Ysbyty’r Groes Goch Tuscar House. Roedd galw am ei gwasanaeth yn gyfeilydd lleol.
Cyfeirnod: WaW0475
Cerdyn Cofnod y Groes Goch (cefn)
Cefn cofnod y Groes Goch ar gyfer Dulcie Booker, yn dangos ei gwasanaeth yn Ysbyty Tuscar.
Adroddiad papur newydd
Adroddiad am y derbyniad ‘Croeso Adre’ a oedd yn cynnwys perfformiad gan Fand Ysbyty Tuscar. Glamorgan Gazette 19 Gorffennaf 1918
Adroddiad papur newydd
Adroddiad am y Matinée Mawreddog yn Sinema Penybont gan filwyr Tuscar House (ac eraill) Glamorgan Gazette 29 Tachwedd 1918
Adroddiad papur newydd
Adroddiad am gyflwyniad i Dulcie ac Ethel Booker pan gaewyd ysbyty Tuscar House ym mis Ebrill 1919. Glamorgan Gazette 4 Ebrill 1919
Ethel Anna Booker
Man geni: Southerndown ?
Gwasanaeth: Nyrs, Swyddog Cyflenwi. Penswyddog , VAD, 1915/04/01 – 1919/04/30
Nodiadau: Cychwynnodd Ethel Booker ei gwasanaeth yn Tuscar House yn forwyn-cegin wirfoddol, ond daeth yn swyddog cyflewni effeithiol ym mis Awst 1915. Daeth yn Benswyddog yr Ysbyty wedi marwolaeth ei chwaer Nellie [qv] yn 1917. Dywed ei chofnod gwasanaeth (a lanwyd gan ei mam Caroline [qv]) ei bod yn byw yn yr ysbyty ac na chymerodd wyliau yn ystod 18 mis olaf ei chyfnod yno. Ethel a’i chwaer Dulcie [qv] oedd prif drefnwyr digwyddiadau ar gyfer codi arian a difyrru’r cleifion yn yr ysbyty. rn
Cyfeirnod: WaW0474
Cerdyn Cofnod y Groes Goch (cefn)
Cefn cerdyn Ethel Booker, yn manylu ar ei gwasanaeth, ac a ysgrifennwyd gan ei mam, Caroline Booker.
Tuscar House
Ysbyty’r Groes Goch Tuscar House. Southerndown. Defnyddiwyd y tŷ yn ysbyty yn ystod yr Ail Ryfel Byd hefyd.
Adroddiad papur newydd
Adroddiad am Matinée Mawreddog yn Sinema Penybont gan filwyr Tuscar House (ac eraill). Glamorgan Gazette 29 Tachwedd 1918
Adroddiad papur newydd
Adroddiad am gyflwyniad i Ethel a Dulcie Booker pan gaewyd ysbyty Tuscar House ym mis Ebrill 1919 Glamorgan Gazette 4 Ebrill 1919.
Mabel Booker
Man geni: Southerndown ?
Gwasanaeth: VAD, VAD, May 1915 – May 1917
Nodiadau: Nid fu Mabel Booker mor gysylltiedig ag Ysbyty Tuscar House â’i chwiorydd [Etta, Nellie, Ethel and Dulcie qv], er ei bod ‘yn barod i helpu pan oedd angen’, a rhoddodd 500 awr o wasanaeth.
Cyfeirnod: WaW0473
Cerdyn Cofnod y Groes Goch (cefn)
Cefn cerdyn y Groes Goch ar gyfer Mabel Booker, yn nodi ei gwasanaeth
Ellen ‘Nellie’ Mariana Booker
Man geni: Southerndown ?
Gwasanaeth: Ysgrifennydd, yna Swyddog Cyflenwi, VAD, 1909 - 1917
Marwolaeth: February/Chwefror 19, Not known / anhuybys
Nodiadau: Nellie Booker oedd chweched merch Caroline Booker [qv]. Gyda’i mam a’i chwaer Etta [qv] sefydlodd gangen Southerndown o Gymdeithas y Groes Goch. Pan dorrodd y rhyfel allan hi oedd Ysgrifennydd Ysbyty Tuscar House ac yn ddiweddarach daeth yn Swyddog Cyflenwi yno. Yn anarferol cafodd angladd milwrol; ‘anrhydedd unigryw i foneddiges’ (Glamorgan Gazette). Nid yw ei cherdyn Croes Goch wedi goroesi.
Cyfeirnod: WaW0472
Adroddiad papur newydd
Adroddiad am agor Ysbyty’r Groes Goch Tuscar House, Glamorgan Gazette 28 Mai 1915
Ysbyty’r Groes Goch Tuscar House Southerndown. Defnyddiwyd y tŷ’n ysbyty yn ystod yr Ail Ryfel Byd hefyd.
Adroddiad papur newydd
Adroddiad am y milwyr yn gwella yn Tuscar House, Glamorgan Gazette 18 Mehefin 1915
Adroddiad papur newydd
Rhan o adroddiad am angladd milwrol Nellie Booker. Glamorgan Gazette 2 Mawrth 1917