English

Profiadau Menywod yn ystod y Rhyfel Byd Cyntaf

Casgliad o wybodaeth, profiadau a ffotograffau a gofnodwyd gan Archif Menywod Cymru yn 2014-18

Casgliad o wybodaeth, profiadau a ffotograffau a gofnodwyd gan Archif Menywod Cymru yn 2014-18


Chwilio
Chwilio uwch

Pori'r casgliad


Trefnwyd yn ôl enw

Mary Edith (Minnie) Jones

Man geni: Llanfrothen

Gwasanaeth: Arolygwraig Menywod , HM Factory Penrhyndeudraeth, 1916? - 1918

Marwolaeth: 1964, Achos anhysbys

Nodiadau: Roedd Minnie Jones yn chwaer i Bessie Jone [qv]. Cafodd ei phenodi yn Arolygwraig Menywod yn ffatri Arfau Rhyfel Penrhyndeudraeth, yn 1916 mae’n debyg pan ailagorodd ar ol ffrwydrad a chenedlaetholi. Yn Medi 1918 dangosodd Mrs Lloyd George o gwmpas y gweithfeydd pan ddaeth hi i agor YWCA newydd yn gysylltiedig a’r ffatri. Pan orffennwyd cynhyrchu ffrwydron yn Rhagfyr 1918 cyflwynwyd powlen arian i Minnie gan fenywod ffatri HM fel arwydd o’u hedmygedd ohoni a gwerthfawrogiad o’r holl garedigrwydd. Minnie oedd yn derbyn llythyrau Bessie Jones o Ffrainc. Yn ddiweddarach daeth yn Ynad Heddwch.

Cyfeirnod: WaW0441

Adroddiad am ymweliad Mrs Lloyd George â Ffatri HM Penrhyndeudraeth. North Wales Chronicle 13 Medi 1918.

Adroddiad papur newydd

Adroddiad am ymweliad Mrs Lloyd George â Ffatri HM Penrhyndeudraeth. North Wales Chronicle 13 Medi 1918.

Adroddiad am gyflwyno powlen arian i ‘Miss ME Jones, Supervisor’ North Wales Chronicle 13 Rhagfyr 1918

Adroddiad papur newydd

Adroddiad am gyflwyno powlen arian i ‘Miss ME Jones, Supervisor’ North Wales Chronicle 13 Rhagfyr 1918


Mary Elizabeth Jones

Man geni: Llanfairfechan

Gwasanaeth: Stiwardes, Cunard Steam Ship Company, \\\'Many years\\\'

Marwolaeth: 1915/05/17, Achos anhysbys

Cofeb: Cofeb Forol Fasnachol i’r rhai a gollwyd , Tower Hill, Llundain

Ffynonellau: http://www.liverpoolmuseums.org.uk/maritime/visit/floor-plan/lusitania/people/peoples-stories.aspx?id=15547

Cyfeirnod: WaW0256

Adroddiad am ymweliad Nyrs Edwards â’i chartref, Yr Adsain 27ain Chwefror 1917.

Adroddiad papur newydd

Adroddiad am ymweliad Nyrs Edwards â’i chartref, Yr Adsain 27ain Chwefror 1917.


Mary Elizabeth (May) Jones

Man geni: Llanfairfechan

Gwasanaeth: Stiwardes, Cunard Steam Ship Company

Marwolaeth: 1915/05/17, SS Lusitania, Drowning / Boddi

Cofeb: Cofeb Forol Fasnachol i’r rhai a gollwyd , Tower Hill, Llundain

Nodiadau: Bu May yn brif stiwardes gyda chwmni Cunard Steam Ship am sawl blwyddyn. Boddodd yn 43 oed pan darawyd yr SS Lusitania â thorpido ar 17eg Mai 1917. Boddwyd 14 stiwardes arall hefyd, yn eu plith Jane Howdle [qv]. Goroesodd wyth. Claddwyd hi gyda’r gweddill ohonynt ym mynwent Old Cobh, Queenstown, Iwerddon.

Ffynonellau: http://www.liverpoolmuseums.org.uk/maritime/visit/floor-plan/lusitania/people/peoples-stories.aspx?id=15547

Cyfeirnod: WaW0261

Rhybudd Marwolaeth Mary Jones, North Wales Chronicle 14eg Mai 1915.

Rhybudd Marowlaeth

Rhybudd Marwolaeth Mary Jones, North Wales Chronicle 14eg Mai 1915.

Adroddiad am wasanaeth coffa Mary Jones, Y Clorianydd 19 Mai 1915 rn

Adroddiad papue newydd

Adroddiad am wasanaeth coffa Mary Jones, Y Clorianydd 19 Mai 1915 rn


Mary R Jones

Gwasanaeth: Nyrs, QAIMNS reserve / Wrth gefn yn y QAIMNS

Nodiadau: Gwelir enw Mary yn rhif 21 ar Restr Anrhydedd y rhai a wasaethodd yn y Rhyfel Byd Cyntaf, Capel Cymraeg Kings Cross, Llundain. Mae’n rhaid ei bod yn nyrs wedi ei hyfforddi yn gweithio yn Llundain, ond nid oes unrhyw wybodaeth arall amdani.

Cyfeirnod: WaW0199

Rhestr Anrhydedd y rhai fu’n gwasanaethu yn y Rhyfel Byd Cyntaf, Capel Cymraeg Kings Cross, Llundain

Rhestr Anrhydedd

Rhestr Anrhydedd y rhai fu’n gwasanaethu yn y Rhyfel Byd Cyntaf, Capel Cymraeg Kings Cross, Llundain

Enw Mary R Jones ar Restr Anrhydedd y rhai fu’n gwasanaethu yn y Rhyfel Byd Cyntaf, Capel Cymraeg Kings Cross, Llundain

Enw Mary Jones ar Restr Anrhydedd

Enw Mary R Jones ar Restr Anrhydedd y rhai fu’n gwasanaethu yn y Rhyfel Byd Cyntaf, Capel Cymraeg Kings Cross, Llundain


Nellie Jones

Man geni: Angorfa, Caergybi

Cofeb: Capel Armenia, Caergybi, Ynys Môn

Ffynonellau: http://www.anglesey.info/holyhead-armenia-chapel-war-memorials.htm

Cyfeirnod: WaW0166

Cofnod o wasanaeth rhyfel Nellie Jones ar Restr Anrhydedd Capel Armenia Caergybi

Restr Anrhydedd

Cofnod o wasanaeth rhyfel Nellie Jones ar Restr Anrhydedd Capel Armenia Caergybi


Olwen Jones (née Lewis)

Gwasanaeth: Gwraig, mam

Nodiadau: Fy Mam-gu, Olwen Jones, a'i dwy ferch, Dora Louise, chwith, dwy oed a Frances, chwith, tri mis ar ddeg yn iau. Tynnwyd y llun yn 1916 pan gafodd fy nhad-cu (Percy Jones Y Gatrawd Gymreig ) ei orfodi i ymuno â'r fyddin a'i anfon i Ffrainc. Cafodd ei anafu ond dychwelodd i Abercarn a chawsant ddau blentyn arall wedi'r rhyfel (Rosemary Scadden)

Cyfeirnod: WaW0036

Olwen Jones gyda'i merched Dora a Frances; Tynnwyd y llun pan gafodd ei g?r, Percy Jones, ei gonsgriptio yn 1916.

Olwen Jones gyda

Olwen Jones gyda'i merched Dora a Frances; Tynnwyd y llun pan gafodd ei g?r, Percy Jones, ei gonsgriptio yn 1916.


R E Jones

Man geni: Abertawe ?

Gwasanaeth: Swansea Infirmary Ysbyty Abertawe , 1916 -

Nodiadau: Roedd Miss R E Jones yn ymarferydd profiadol a phenodwyd hi yn Fferyllydd yn Ysbyty Abertawe ym mis Hydref 1916, gan guro dau ymgeisydd gwryw am y swydd. Roedd i dderbyn cyflog o £176 y flwyddyn.

Cyfeirnod: WaW0462

Adroddiad am benodiad Miss R E Jones i Ysbyty Abertawe.

Adroddiad papur newydd

Adroddiad am benodiad Miss R E Jones i Ysbyty Abertawe.


Winnie Jones

Man geni: Llangenni

Gwasanaeth: Gweithio ar fferm , WLA

Nodiadau: Roedd Winnie a’i chwaer Doris yn ferched fferm ac yn gweithio ym Myddin Dir y Merched.

Cyfeirnod: WaW0168

Winnie Jones ( ar y llaw dde)

Winnie Jones

Winnie Jones ( ar y llaw dde)


Zillah Mary Jones

Man geni: Llanpumsaint

Gwasanaeth: Nyrs, TFNS, 1914 - 1919

Nodiadau: Ganwyd Zillah yn sir Gaerfyrddin yn 1870 a hyfforddodd yn Ysbyty St Bartholomew Llundain. Ymddengys iddi weithio yn nyrs breifat am sawl blwyddyn, swydd a olygai fynd gyda chleifion i’r Aifft ac India’r Gorllewin, yna cafodd ei galw i fyny yn 1914 i wasanaethu ar long ysbyty Carisbrooke Castle. Roedd rhai o’r milwyr Cymreig yr oedd hi’n gofalu amdanynt wrth eu bodd i gael rhywun mewn awdurdod oedd yn siarad Cymraeg. Tra yno cafodd ei dyrchafu o fod yn Nyrs Staff i Chwaer. Yn ôl ei hunangofiant, roedd wedi gobeithio ymuno a Gwasanaeth Nyrsio yr RN, ac wedi anghofio iddi arwyddo i fod yn y TFNS. Ym mis Hydref 1915 cafodd ei hanfon i’r 4edd Ysbyty Cyffredinol Gogleddol yn Lincoln, er ei bod yn gobeithio cael gweithio ar long ysbyty arall. Mae’n cofnodi bod yr un a gymerodd ei lle ar y Carisbrooke Castle yn dioddef yn ddifrifol o salwch môr. Tra oedd hi’n Lincoln (lle bu am weddill y rhyfel) cafodd ddamwain ar ei beic a thorri ei bigwrn yn ddrwg. Ceir llawer o lythyrau am hyn yn ffeil y Swyddfa Ryfel. Ar ol cael ei rhyddhau dychwelodd i wneud nyrsio preifat. Cyhoeddwyd ei hunangofiant yn 1964.

Ffynonellau: A Sister’s Log: A Nurse\\\'s Reminiscences. Gomerian Press, 1964

Cyfeirnod: WaW0432

Tdalen flaen y Chwaer Zillah Jones yn ei hunangofiant ‘A Sister’s Log’

Zillah Jones

Tdalen flaen y Chwaer Zillah Jones yn ei hunangofiant ‘A Sister’s Log’

Gwasanaethodd Zillah Jones ar y llong hon 1914-1915

HMHS Carisbrooke Castle

Gwasanaethodd Zillah Jones ar y llong hon 1914-1915


Adroddiad a nbrofiadau Zillah Jones ar fwrdd y llong.

Adroddiad papur newydd

Adroddiad a nbrofiadau Zillah Jones ar fwrdd y llong.

Adroddiad am brofiad Zillah Jones ar fwrdd y llong [parhad]

Adroddiad papur newydd [2]

Adroddiad am brofiad Zillah Jones ar fwrdd y llong [parhad]


Un o drafodion y bwrdd meddygol pan dorrodd Zillah Jones ei bigwrn.

Bwrdd meddygol

Un o drafodion y bwrdd meddygol pan dorrodd Zillah Jones ei bigwrn.


Edith C Kenyon

Man geni: Doncaster

Gwasanaeth: Awdur

Marwolaeth: 1925, Achos anhysbys

Nodiadau: Roedd Edith C Kenyon yn ferch i feddyg a chafodd ran o’i magwraeth ym Mychynlleth. Roedd hi’n awdur nofelau i oedolion a phlant hynod doreithiog, ac weithiau lyfrau ffeithiol. Tua diwedd ei hoes ysgrifennodd nifer o nofelau rhamantaidd wedi’u hysbrydoli gan Gymru, â theitlau fel Nansi’s Scapegoat, The Winning of Glenora, The Wooing of Myfanwy, a The Marriage of Mari. Cyflwynwyd hon mewn cyfresi ymysg cryn hysbysrwydd yn y Cambria Daily Leader yn 1916. Edmygid ei defnydd o dirlun Ceredigion yn fawr. Ysgrifennodd o leiaf un llyfr ar thema rhyfel ar gyfer plant: Pickles – A Red Cross Heroine. Roedd ei gwaith yn boblogaidd yn UDA ac Awstralia.

Cyfeirnod: WaW0455

Pickles, A Red Cross Heroine gan Edith C Kenyon, cyhoeddwyd gan Collins. ‘Pickles dropped the deadly thing over the vasty deep’.

Llyfr

Pickles, A Red Cross Heroine gan Edith C Kenyon, cyhoeddwyd gan Collins. ‘Pickles dropped the deadly thing over the vasty deep’.

Cyhoeddi The Wooing of Myfanwy, 6c. Cambrian News 26 Mawrth 1915

Adroddiad papur newydd

Cyhoeddi The Wooing of Myfanwy, 6c. Cambrian News 26 Mawrth 1915


Pennawd a pharagraffau agoriadol The Marriage of Mari. Cambria Daily Leader 26 Hydref 1916.

Torri papur newydd

Pennawd a pharagraffau agoriadol The Marriage of Mari. Cambria Daily Leader 26 Hydref 1916.

Hysbysiad colofn lawn am gyfresu The Marriage of Mari. Cambria Daily Leader 23 Hydref 1916

Hysbyseb papur newydd

Hysbysiad colofn lawn am gyfresu The Marriage of Mari. Cambria Daily Leader 23 Hydref 1916


Adolygiad o The Wooing of Mifanwy [sic ] mewn papur Newydd o Awstralia. The advertiser Adelaide 22 Mawrth 1913.

Adroddiad papur newydd

Adolygiad o The Wooing of Mifanwy [sic ] mewn papur Newydd o Awstralia. The advertiser Adelaide 22 Mawrth 1913.



Administration