Pori'r casgliad
Trefnwyd yn ôl achos marwolaeth
R E Jones
Man geni: Abertawe ?
Gwasanaeth: Swansea Infirmary Ysbyty Abertawe , 1916 -
Nodiadau: Roedd Miss R E Jones yn ymarferydd profiadol a phenodwyd hi yn Fferyllydd yn Ysbyty Abertawe ym mis Hydref 1916, gan guro dau ymgeisydd gwryw am y swydd. Roedd i dderbyn cyflog o £176 y flwyddyn.
Cyfeirnod: WaW0462
Kathleen Edithe Carpenter (Zimmermann)
Man geni: Swydd Lincoln
Gwasanaeth: Gwyddonydd, Biolegydd, Amgylcheddwraig , University College Aberystwyth
Marwolaeth: 1970, Cheltenham, Achos anhysbys
Nodiadau: Ganwyd hi yn 1891, Almaenwr oedd ei thad a Saesnes oedd ei mam. Newidiodd ei chyfenw o Zimmermann yn Kathleen Carpenter ar ddechrau’r Rhyfel Byd Cyntaf. Enillodd radd BSc yn 1910. Arhosodd i wneud gwaith ymchwil yn Aberystwyth, ac yna bu’n Ddarlithydd Cynorthwyol yn yr Adran Sŵoleg . Enillodd ei doethuriaeth yno yn 1925. Canolbwyntiai ei hymchwil semenol ar effaith amgylcheddol llygredd metel ar nentydd Ceredigion. Daeth hynny â bri rhyngwladol iddi, yn enwedig yn UDA lle bu’n gweithio mewn sawl Prifysgol. Ystyrir mai Kathleen Carpenter yw ‘mam ecoleg dŵr croyw’.
Ffynonellau: Catherine Duigan: https://thebiologist.rsb.org.uk/biologist-features/158-biologist/features/1968-who-was-kathleen-carpenter ++
Cyfeirnod: WaW0465
Kathleen Carpenter a chyd-fyfyrwyr
Kathleen Carpenter (blaen 2il i’r chwith) cymdeithas lenyddol a dadlau Aberystwyth yn 1910
G L Reynolds
Gwasanaeth: Gwyddonydd, Cemegydd, 1917
Nodiadau: Yn 1915 Miss G L Reynolds oedd yr unig fyfyriwr ol-radd yn adran Gemeg Coleg Prifysgol Cymru Aberystwyth. Adeg y Nadolig 1916 rhoddodd ei hymchwil o’r neilltu dros dro i fynd i wneud gwaith o ‘bwysigrwydd cenedlaethol’ i gwmni lliwio Morton Sundour Fabrics yng Nghaerliwelydd. Roedd y diwydiant lliwio wedi bod yn ddibynnol ar gemegion Almaenaidd, ac roedd angen arbenigedd Prydeinig. Nid yw’n glir a ddychwelodd i Aberystwyth neu beidio.
Cyfeirnod: WaW0464
Adroddiad Adrannol
Adroddiad yr adran Gemeg yn nodi bod Miss R G Reynolds wedi cael caniatâd i adael i wneud ‘ymchwil ar wneud llifynion arbennig’ yng Nghaerliwelydd.
Eva Jennie Fry (Savage)
Gwasanaeth: Gwyddonydd, botanegydd , University College Aberys
Nodiadau: Roedd tad Eva yn athro ysgol gynradd ac aeth hi yn fyfyrwraig fotaneg i Goleg Prifysgol Cymru Aberystwyth. Roedd ganddi ddiddordeb neilltuol mewn mwsoglau. Ymunodd â’r Moss Exchange Club yn 1915. Graddiodd â gradd ddosbarth cyntaf Baglor yn y Gwyddorau yn 1916, a Meistr yn y Gwyddorau yn 1919, a chyhoeddodd ei hymchwil. Bu’n Ddarlithydd Cynorthwyol yn yr Adran Fotaneg cyn mynd yn ddarlithydd Botaneg yng Ngholeg Westfield, Prifysgol Llundain, yn 1925.
Cyfeirnod: WaW0462
Eva Jennie Fry (Savage)
Gwasanaeth: Gwyddonydd, botanegydd
Nodiadau: Roedd tad Eva yn athro ysgol gynradd ac aeth hi yn fyfyrwraig fotaneg i Goleg Prifysgol Cymru Aberystwyth. Roedd ganddi ddiddordeb neilltuol mewn mwsoglau. Ymunodd â’r Moss Exchange Club yn 1915. Graddiodd â gradd ddosbarth cyntaf Baglor yn y Gwyddorau yn 1916, a Meistr yn y Gwyddorau yn 1919, a chyhoeddodd ei hymchwil. Bu’n Ddarlithydd Cynorthwyol yn yr Adran Fotaneg cyn mynd yn ddarlithydd Botaneg yng Ngholeg Westfield, Prifysgol Llundain, yn 1925.
Cyfeirnod: WaW0466
Adroddiad papur newydd
Adroddiad am radd ddosbarth cyntaf Eva Jennie Fry. Cambrian News 21 Gorffennaf 1916.
Gertrude Annie Walters
Man geni: Pen-y-bont ar Ogwr?
Gwasanaeth: Gwyddonydd a botanegydd
Nodiadau: Roedd Gertrude yn un o ddau sgolor o Ysgol Sir Pen-y-bont ar Ogwr a enillodd ysgoloriaeth sirol Morgannwg i astudio mewn prifysgol yng Nghymru. (Roedd 7 ysgoloriaeth sirol i gyd). Mae’n amlwg ei bod yn wyddonydd yn ifanc iawn (ei phynciau eraill Lefel A eraill oedd Ffiseg a Chemeg), graddiodd o Aberystwyth yn 1919 gyda gradd ddosbarth cyntaf ‘wych’ ac ymunodd â’r adran Fotaneg.
Cyfeirnod: WaW0463
Adroddiad papur newydd
Adroddiad am ganlyniadau Tystysgrif Ysgol Uwch Gertrude, Glamorgan Gazette 24 Medi 1915
Adroddiad Coleg Prifysgol Cymru Aberystwyth
Adroddiad o Adran Fotaneg, Coleg Prifysgol Aberystwyth, 1919
Hilda Morgan
Man geni: Casnewydd
Gwasanaeth: Nyrs, VAD
Nodiadau: Roedd Hilda yn nyrs wedi ei hyfforddi a gwasanaethodd yn Ysbyty Atodol Baldwin, Griffithstown. Gwelir ei henw ar Restr Anrhydeddau Ebenezer, Capel y Bedyddwyr, Griffithstown. rn
Cyfeirnod: WaW0428
Restr Anrhydedd
Enw Hilda Morgan, Rhestr Anrhydeddau Capel Ebenezer, Griffithstown. Diolch i Gethin Matthews.
Alice A White
Man geni: Pontardulais
Gwasanaeth: Athrawes, Penswyddog , VAD, 1916/09/01 – 1919/05/10
Nodiadau: Roedd Alice White yn brifathrawes Ysgol y Babanod Wood Green, Caerdydd. Roedd hi’n Benswyddog Ysbyty Atodol Samuel House Caerdydd hefyd a derbyniodd y Groes Goch Frenhinol am ei gwasanaeth ym mis Awst 1919.
Cyfeirnod: WaW0469
Adroddiad papur newydd
Adroddiad am wobrwyo Alice White â’r Groes Goch Frenhinol Cambria Daily Leader 7 Ebrill 1919
Ysgol y Babanod Wood Street
Llun o ddisgyblion Ysgol y Babanod Wood Street, 1925. Roedd Wood Street, a elwid yn Dref Dirwest hefyd, yn ardal boblog iawn ger Gorsaf Caerdydd.
Caroline Emily Booker (née Lindsay)
Man geni: Glanafon, Sir Forgannwg
Gwasanaeth: Is-lywydd , VAD, 1909-1919
Nodiadau: Daeth Mrs Booker yn weddw yn 1887. Hi oedd sylfaenydd mintai leol Morgannwg o’r VAD (22) yn 1909. Ymddengys iddi symbylu defnyddio Tuscar House, Southerndown, yn Ysbyty’r Groes Goch ym mis Mai 1915, a bu’r rhan fwyaf o’i 7 merch yn chwarae rhan o bwys neu un fechan yn rhedeg yr Ysbyty. [qv Etta,Ellen, Mabel, Ethel and Dulcie Booker]. Darparodd Mrs Booker gar a phetrol i gludo cleifion i ac o orsaf Penybont 5 milltir i ffwrdd.
Cyfeirnod: WaW0470
Cofnod am Caroline Booker
Cofnod am Mrs Booker yn The County Families of the United Kingdom, Edward Walford (yr argraffiad hwn, tua 1920)
Cerdyn Cofnod y Groes Goch (cefn)
Cerdyn y Groes Goch ar gyfer Caroline Booker yn dangos ei gweithgaredd ar ran VAD.
Tuscar House
Ysbyty’r Groes Goch Tuscar House Southerndown. Defnyddiwyd y tŷ’n ysbyty yn ystod yr Ail Ryfel Byd hefyd.
Dulcie Booker
Man geni: Southerndown ?
Gwasanaeth: Nyrs, Chwaer-mewn-gofal, Trysorydd, Ysgrifennydd Ariannol, VAD, 1914/10/01 – 1919/04/30
Nodiadau: Rheolai Dulcie Booker y cyllid ar gyfer sefydlu Ysbyty Tuscar House yn ogystal â chostau beunyddiol ei redeg. O 1917 ymlaen hi oedd y Chwaer-yng-ngofal yn yr Ysbyty. Cymerodd ran flaenllaw, gyda’i chwaer Mabel [qv] yn trefnu adloniant i’r cleifion, gan gynnwys Band Ysbyty’r Groes Goch Tuscar House. Roedd galw am ei gwasanaeth yn gyfeilydd lleol.
Cyfeirnod: WaW0475
Cerdyn Cofnod y Groes Goch (cefn)
Cefn cofnod y Groes Goch ar gyfer Dulcie Booker, yn dangos ei gwasanaeth yn Ysbyty Tuscar.
Adroddiad papur newydd
Adroddiad am y derbyniad ‘Croeso Adre’ a oedd yn cynnwys perfformiad gan Fand Ysbyty Tuscar. Glamorgan Gazette 19 Gorffennaf 1918
Adroddiad papur newydd
Adroddiad am y Matinée Mawreddog yn Sinema Penybont gan filwyr Tuscar House (ac eraill) Glamorgan Gazette 29 Tachwedd 1918
Adroddiad papur newydd
Adroddiad am gyflwyniad i Dulcie ac Ethel Booker pan gaewyd ysbyty Tuscar House ym mis Ebrill 1919. Glamorgan Gazette 4 Ebrill 1919