English

Profiadau Menywod yn ystod y Rhyfel Byd Cyntaf

Casgliad o wybodaeth, profiadau a ffotograffau a gofnodwyd gan Archif Menywod Cymru yn 2014-18

Casgliad o wybodaeth, profiadau a ffotograffau a gofnodwyd gan Archif Menywod Cymru yn 2014-18


Chwilio
Chwilio uwch

Pori'r casgliad


Trefnwyd yn ôl carfan

Elizabeth Davies

Man geni: Tywyn Bach

Gwasanaeth: Gweithwraig mewn Ffatri Arfau Rhyfel

Marwolaeth: 1920:05:09, Ysbyty Llanelli , Accident: ruptured liver/Damwain, afu wedi ei rwygo

Nodiadau: Bu farw merch ifanc, Elizabeth Davies, o Sandfield House, Porth Tywyn yn Ysbyty Cyffredinol Llanelli ar ddydd Sul, wedi cael ei hanafu yn Ffatri Bowdwr Pen-bre. Roedd hi’n disgyn oddi ar drên y gwaith a oedd yn dal i symud, wrth iddo gyrraedd y Ffatri ddydd Gwener, pan lithrodd rhwng y troedfwrdd a’r platfform. Cafodd ei llusgo ychydig o ffordd a dioddefodd anafiadau mewnol difrifol. Llanelly and County Guardian 13eg Mai 1920

Cyfeirnod: WaW0089

Ffotograff lliw o Elizabeth Davies

Elizabeth Davies.

Ffotograff lliw o Elizabeth Davies

Tystysgrif marwolaeth Elizabeth Davies

Tystysgrif Marwolaeth Elizabeth Davies

Tystysgrif marwolaeth Elizabeth Davies


Adroddiad papur newydd am farwolaeth Elizabeth Davies.

Adroddiad am ddamwain Elizabeth Davies

Adroddiad papur newydd am farwolaeth Elizabeth Davies.


Esther Devonald

Man geni: Abertawe

Gwasanaeth: Gweithwraig mewn Ffatri Arfau Rhyfel

Marwolaeth: TNT poisoning/Gwenwyno gan TNT

Ffynonellau: http://1914-1918.invisionzone.com/forums

Cyfeirnod: WaW0009

Adroddiad papur newydd am y cwest i farwolaeth Esther Devonald, gweithwraig mewn ffatri arfau

Adroddiad papur newydd i'r cwest

Adroddiad papur newydd am y cwest i farwolaeth Esther Devonald, gweithwraig mewn ffatri arfau


Lilian Dove

Man geni: Caerdydd c.1889

Gwasanaeth: Nyrs

Nodiadau: Roedd Lilian Dove yn ferch i gyn-weinidog Eglwys Fethodistaidd Wesleaidd Roath Road, Caerdydd. Goroesodd suddo SS Osmanieh, pan fu Margaret Dorothy Roberts farw, ar 31ain Rhagfyr 1917. Yn ôl The Roath Road Roamer cafodd ei hachub ac nid oedd yn ymddangos ei bod fawr gwaeth wedi’r antur - yr oerfel, y sioc a’r ffrwydrad, heblaw ei bod wedi colli’i holl eiddo. Bu’n nyrsio yn Alexandria tan ddiwedd y Rhyfel. Gwybodaeth trwy garedigrwydd Archifdy Morgannwg (DWESA6).

Ffynonellau: https://archifaumorgannwg.wordpress.com/

Cyfeirnod: WaW0113


Hilda Jessie Downing

Man geni: Y Drenewydd

Gwasanaeth: Nyrs, 1914 - 1918

Marwolaeth: 1918-10-10, Y Drenewydd, Influenza / Y Ffliw

Cofeb: Cofeb Ryfel, Y Drenewydd, Sir Drefaldwyn

Nodiadau: 29 oed. Gweithiai yn ysbyty filwrol Broadstairs, Caint

Cyfeirnod: WaW0010

Enw Nyrs Hilda Jessie Downing, Cofeb Ryfel y Drenewydd

Cofeb Ryfel y Drenewydd

Enw Nyrs Hilda Jessie Downing, Cofeb Ryfel y Drenewydd


Mary Evans

Man geni: Meidrim

Gwasanaeth: Nyrs, 1916 - 1918

Marwolaeth: 1918-10-04, Ysbyty Milwrol Edmonton, , Influenza/Y Ffliw

Cofeb: Cofeb Ryfel, Abergwili, Sir Gaerfyrddin

Nodiadau: 38 oed. Claddwyd yng nghladdfa Abergwili

Ffynonellau: http://www.wwwmp.co.uk/carmarthenshire-war-memorials/

Cyfeirnod: WaW0012

Enw Nyrs Mary Evans, Cofeb Ryfel Abergwili

Cofeb Ryfel Abergwili

Enw Nyrs Mary Evans, Cofeb Ryfel Abergwili


Grace Evans (later Nott/Nott yn ddiweddarach)

Man geni: Cymtydu

Gwasanaeth: Nyrs, 1914 - 1918

Marwolaeth: 1930-11-16, Johannesberg, Achos anhysbys

Cofeb: Plac, St Tysilio, Cwmtydu, Ceredigion

Nodiadau: Bu farw yn ol y plac o ganlyniad i wasanaethu’r rhyfel yn Nwyrain Affrica yn ystod y Rhyfel Mawr 1914-1918.

Ffynonellau: http://www.wwwmp.co.uk/ceredigion-war-memorials/

Cyfeirnod: WaW0014

Coflech i Grace Evans Eglwys Sant Tysilio, Cwmtydu

Eglwys Sant Tysilio Cwmtydu

Coflech i Grace Evans Eglwys Sant Tysilio, Cwmtydu


Mary Evans

Man geni: Trawsfynydd, 1890?

Gwasanaeth: Astudio Amaeth

Nodiadau: Roedd Mary Evans yn chwaer i’r bardd Hedd Wyn, Ellis Humphrey Evans. Roedd yn astudio yng Ngholeg Amaeth Madryn, ger Pwllheli. Mae’r llythyr hwn, a ysgrifennwyd yn Hydref 1917, yn gofyn am arian, yn trafod ei bywyd, ac yn mynegi hiraeth o golli’i diweddar frawd.

Cyfeirnod: WaW0097

Llythyr Mary Evans at ei rhieni 1

Llythyr Mary Evans 1

Llythyr Mary Evans at ei rhieni 1

Llythyr Mary Evans at ei rhieni 2

Llythyr Mary Evans 2

Llythyr Mary Evans at ei rhieni 2


Llythyr Mary Evans at ei rhieni 3

Llythyr Mary Evans 3

Llythyr Mary Evans at ei rhieni 3

Cyfieithiad i’r Saesneg o lythyr Mary Evans

Cyfieithiad i’r Saesneg o lythyr Mary Evans

Cyfieithiad i’r Saesneg o lythyr Mary Evans


Gertrude Fairclough

Man geni: Sir Gaerhirfryn , 1880

Gwasanaeth: Gwraig a Mam

Nodiadau: Roedd Gertrude Fairclough yn wraig i’r Uwchgapten Rowland Fairclough, Ffiwsilwyr Brenhinol Cymreig a threuliodd ei bywyd priodasol yn yr Wyddgrug, Sir y Fflint. Yn ôl traddodiad teuluol symudodd hi i westy yn syth wedi i’w gwr ymuno â’i gatrawd yn Ffrainc (er ei fod yn 48 oed yn 1914).

Cyfeirnod: WaW0076

Gertrude Fairclough née Appleby, gwraig yr Uwchgapten Rowland Fairclough, y Ffiwsilwyr Brenhinol Cymreig

Gertrude Fairclough tua 1915

Gertrude Fairclough née Appleby, gwraig yr Uwchgapten Rowland Fairclough, y Ffiwsilwyr Brenhinol Cymreig


Constance Fane Roberts

Man geni: Llandre

Gwasanaeth: Army Remount Service: Gwasanaeth Ail-farchogaeth y Fyddin

Marwolaeth: 1917-10-09, Motor accident/Damwain car

Cofeb: Bedd, Llandre, Ceredigion

Nodiadau: 22 oed. Bu hi a ei dyweddi Capten Brereton Ockleston Rigby farw gyda'i gilydd

Ffynonellau: http://www.wwwmp.co.uk/ceredigion-war-memorials/

Cyfeirnod: WaW0018

Bedd Constance Fane Roberts, Eglwys Llandre

Eglwys Llandre

Bedd Constance Fane Roberts, Eglwys Llandre


Jane Fisher

Man geni: Cydweli

Gwasanaeth: Gweithwraig mewn Ffatri Arfau Rhyfel

Nodiadau: Derbyniodd MOBE am ei dewrder yn helpu yn stopio tân mewn ffatri ffrwydron er bod ei bywyd hi ei hun mewn cryn berygl.

Ffynonellau: The Carmarthen Journal and South Wales Weekly Advertiser;

Cyfeirnod: WaW0019

adroddiad am y cyflwyniad yn y Carmarthen Journal and South Wales Advertiser, 19 Ebrill, 1918

Adroddiad papur newydd

adroddiad am y cyflwyniad yn y Carmarthen Journal and South Wales Advertiser, 19 Ebrill, 1918

Llun papur newydd Jane Fisher

Jane Fisher

Llun papur newydd Jane Fisher


Dyfyniad am MoBE Jane Fisher, London Gazette 10 Ionawr 1918

Dyfyniad

Dyfyniad am MoBE Jane Fisher, London Gazette 10 Ionawr 1918



Administration