Nodiadau: Gwasanaethodd Etta Booker yn Swyddog Cyflenwi mintai Morgannwg [22] pan sefydlwyd hi yn 1909. Ym mis Tachwedd 1914, roedd yn rhan o grŵp o chwe nyrs o Forgannwg a anfonwyd i Ysbyty’r Gwersyll Ffrengig yn Saumur am 6 mis. Ar ôl dychwelyd i Southerndown gweithiodd am gyfnod yn Ysbyty Tuscar House, ond ymddiswyddodd o’i safle yn Swyddog Cyflewni i fynd i Calais gyda’r FANY. Pan dorrodd ei hiechyd cafodd ei symud i Nice i weithio yn Ysbyty’r Swyddogion, yna yn ôl i ogledd Ffrainc lle bu’n gweithio mewn sawl ysbyty, cyn gorffen yn nyrs mewn gofal yn yr Ysbyty Eingl-Felgaidd yn Rouen yn 1919. Roedd hi bron yn 40 oed erbyn hyn, a dim ond egwyliau byr a gawsai gartref, lle bu’n gwethio gyda’i chwiorydd [Booker qv] yn Tuscar House. Ymddengys i Etta barhau’n aelod o’r Groes Goch, ac ymysg ei medalau mae medal Jiwbili Arian (1935) a thlysau Ffrengig a Belgaidd.
Cyfeirnod: WaW0471
Cerdyn Cofnod y Groes Goch
Cerdyn y Groes Goch ar gyfer Etta Booker, gyda llawer o nodiadau. arno
Cerdyn Cofnod y Groes Goch (cefn)
Cefn cerdyn y Groes Goch Etta Booker, gyda manylion am ei gwasanaeth, (a ysgrifennwyd mae’n debyg gan e chwaer Ethel [qv]).
Adroddiad papur newydd
Adroddiad am ymadawiad Etta i Ffrainc. Glamorgan Gazette 6 Tachwedd 1914
Medalau Etta Booker
Medalau Etta Booker, a werthwyd yn Bonhams, Llundain am £1440 yn 2013. Yn eu plith mae Medal y Frenhines Elizabeth; medal arian Gweinidog Mewnol Gwlad Belg a Ffrainc
Cerdyn medal
Cofnod o’r medalau a dderbyniodd Etta Booker. Mae dau gerdyn gwahanol yn y National Archives, mae hwn yn ei rhestru yn filwr ac yn yn Nyrs gyda’r FANY
Cerdyn medal
Cofnod o fedalau a dderbyniodd Etta Booker. Mae dau gerdyn gwahanol yn y National Archives, mae hwn yn dweud ei bod yn VAD, gyda’r Groes Goch Ffrengig a FANY
Margaret E Jones
Man geni: Preswylfa Porth Amlwch
Gwasanaeth: Swyddog Gweithredol, Amlwch Urban District Food Control Committee, 1917 - 1919
Nodiadau: Penodwyd Madge ar Bwyllgor Rheoli Bwyd Amlwch yn 1917. Ymddengsy i’r pwyllgor ddod i ben yng Ngorffennaf 1919. Enillowdd hi’r MBE yn Chwefror 1919.
Cyfeirnod: WaW0365
Margaret E Jones
Darlun o Madge Jones MBE, Rhan o Gasgliadau Gwaith Menywod yn yr Imperial War Museum.
Margaret E Jones (cefn)
Cefn llun Madge Jones, MBE. Rhan o Gasgliadau Gwaith Menywod yn yr Imperial War Museum.
Adroddiad papur newydd
Adroddiad am wobrwyo Margaret Jones â’r MBE. North Wales Chronicle 7fed Chwefror 1919.
Gladys Maud Feiling (née Norman)
Man geni: Bleddfa, sir Faesyfed
Gwasanaeth: Swyddogol, WAAC / QMAAC, September 1917 - September 191
Marwolaeth: 1958, Achos anhysbys
Nodiadau: Ganwyd Gladys yn 1879 a phriododd Cecil Feiling, cyfreithiwr yn Llundain yn 1906. Ymddengys ei bod yn ddi-blant a dywed ei bod yn ‘bur annibynnol’ yn ei llythyr cais i fod yn swyddog gyda’r WAAC yn 1917. Mae’r papurau am ei gyrfa gyda’r WAAC wedi goroesi, er wedi’u difrodi, yn yr Archifau Cenedlaethol. Ar ôl ymchwiliad meddygol a hyfforddiant a basiodd gyda dim ond 69% o farciau dwedir nad oes ganddi fawr brofiad o unrhyw fath ond ei bod o’r teip cywir i fynd i Ffrainc. Erbyn 1919 roedd yn Is-reolwraig gyda’r QMAAC, ac enillodd OBE ym Mehefin 1919. Ymddengys iddi wasanaethu gyda’r ATS yn yr Ail Ryfel Byd.
Llun Gladys Feiling a gasglwyd gan Is-bwyllgor Menywod yr Imperial War Museum.
Cefn y llun
Reverse of photograph of Gladys Feiling outlining her career In the WAAC/QMAAC. Photograph collected by the Women’s Subcommittee of the Imperial War Museum.
Llythyr
Llythyr cais i ymuno â’r WAAC, 17eg Medi, 1917
Llythyr (2)
Llythyr cais i ymuno â’r WAAC 17eg Medi 1917 (tudalen 2)
Llythyr swyddogol
Llythyr yn derbyn ei hanfon i Ffrainc, Tachwedd 1917
Florence Wheeler
Gwasanaeth: Tafarnwraig
Nodiadau: Gwnaeth Florence Wheeler gais i Lys yr Heddlu Llanelli am hawl i ddal trwydded ar gyfer y Swan Inn, Llanelli. Roedd rhywfaint o amheuaeth a allai menyw ddal trwydded, ond bu’n llwyddiannus. Roedd hi wedi rheoli’r Greyhound, ‘tafarn fwyaf y dref’, eisoes.
Cyfeirnod: WaW0327
Adroddiad papur newydd
Adroddiad am gais llwyddiannus Florence Wheeler am drwydded ar gyfer tafarn y Swan, Llanelli.
Violet Annie Davies
Man geni: Llanelli
Gwasanaeth: Teleffonydd
Nodiadau: 15 oed. Derbyniodd Fedal Urdd yr Ymerodraeth Brydeinig am ei dewrder yn aros yn ei safle waith ar y ffon yn ystod ffrwydrad difrifol.
Ffynonellau: The Carmarthen Journal and South Wales Weekly Advertiser;
Cyfeirnod: WaW0006
Adroddiad papur newydd
adroddiad am y cyflwyniad yn y Carmarthen Journal and South Wales Advertiser, 19 Ebrill, 1918
Adroddiad papur newydd
adroddiad am y cyflwyniad yn y Cambrian Leader 30 Ebrill 1918
Cefn y llun
Cefn y llun yn dangos ysgrifen Violet Annie Davies
Violet Annie Davies
Roedd Violet yn deleffonydd 15 oed mewn ffatri arfau rhyfel, a enillodd MOBE am aros yn ei man gwaith yn ystod ffrwydrad
Beatrice Olivette (Olive) White
Man geni: Casnewydd
Gwasanaeth: Telegraffydd signalau , WAAC, November 1917 - August 1918 /
Marwolaeth: 1918-11-29, Casnewydd, Pneumonia following influenza / Niwmonia yn dilyn y ffliw
Cofeb: Eglwys Fethodistaidd St Julian, Casnewydd, Sir Fynwy
Nodiadau: Ganwyd Olive yn 1886 ac ymunodd â’r Swyddfa Bost yng Nghasnewydd yn ddysgwraig yn 1903. Yn ddiweddarach bu’n gweithio yn Totnes a Phont-y-pŵl. Yn Nhachwedd 1917 ymunodd â’r WAAC yn delegraffydd – signalau, a gyrrwyd hi i Abbeville yng ngogledd Ffrainc ac oddi yno i Calais. Pan oedd gartref ar ymweliad ym mis Mai 1918 cafodd ei tharo’n wael,a chafodd ei dadfyddino o’r WAAC ym mis Awst. Er iddi ddychwelyd i wneud gwaith sifiliad, bu farw o gymlethdodau’r ffliw Sbaenaidd. Gwelir ei henw ar y plac coffa yn Eglwys Fethodistaidd St Julian, Casnewydd ac mae wedi ei chladdu yng nghladdfa Christchurch.
Ffynonellau: Sylvia Mason: Every Woman Remembered, Daughters of Newport in the Great War. Saron publishers 2018
Cyfeirnod: WaW0107
Rhybudd marwolaeth Olive White
Rhybudd marwolaeth Olive White, South Wales Argus
Edith Haines (Spridgeon)
Gwasanaeth: Tocynwraig
Nodiadau: Edith Haines oedd un o’r tocynwragedd bws cyntaf yn Abertawe
Cyfeirnod: WaW0074
Edith Haines
Edith Haines yn iwnifform tocynwraig bws
Edith Haines (née Spridgeon, ar y dde), gyda Maggie (anhysbys, ar y chwith) a Nellie Williams (née Spridgeon, chwaer Edith) yn y canol
Gertrude Morgan
Man geni: Pen-y-bont ar Ogwr?
Gwasanaeth: Tocynwraig , GWR
Nodiadau: Roedd Gertrude yn docynwraig yng ngorsaf reilffordd Pen-y-bont ar Ogwr, ond ymosodwyd arni gan Lewis Davies, gan ei chicio y neu chlun. Roedd a glowr arall wedi cieiso teithio heb docyn. Yn ôl y nad roedd llawer gormod o’r fath hwliganiaeth hyn ym MHen-y-bont a dirwywyd Davies £2.
Cyfeirnod: WaW0458
Adroddiad papur newydd
Adroddiad am y ffrwgwd yng Ngorsaf Reilffordd Pen-y-bont. Glamorgan Gazette 13 Medi 1918
Emmy (Mary Emily) Harvey ((Harries yn ddiweddarach))
Man geni: Abertawe
Gwasanaeth: Tocynwraig Bws, 1914 - 1918
Nodiadau: cofnodwyd gan Gr?p Hanes Menywod Abertawe 08/08/1983. Darparwyd y ffeil gan Jen Wilson.
Cyfeirnod: WaW0024
Account of Emmy Harvey
Adroddiad Emmy Harvey,Tocynwraig
Mabel Booker
Man geni: Southerndown ?
Gwasanaeth: VAD, VAD, May 1915 – May 1917
Nodiadau: Nid fu Mabel Booker mor gysylltiedig ag Ysbyty Tuscar House â’i chwiorydd [Etta, Nellie, Ethel and Dulcie qv], er ei bod ‘yn barod i helpu pan oedd angen’, a rhoddodd 500 awr o wasanaeth.
Cyfeirnod: WaW0473
Cerdyn Cofnod y Groes Goch
Cerdyn y Groes Goch ar gyfer Mabel Booker.
Cerdyn Cofnod y Groes Goch (cefn)
Cefn cerdyn y Groes Goch ar gyfer Mabel Booker, yn nodi ei gwasanaeth
![Cefn cerdyn y Groes Goch Etta Booker, gyda manylion am ei gwasanaeth, (a ysgrifennwyd mae’n debyg gan e chwaer Ethel [qv]).](lluniau/f3a57ecd4257b80925769c9897dcf212.jpg "Cerdyn Cofnod y Groes Goch (cefn)")
